نمایشنامه مهر و میهن
امتیاز دهید
نویسنده:
رسام ارژنگی
امتیاز دهید
این کتاب که عنوان «آذربایگانی چطور ترک زبان شد» را نیز بر پیشانی دارد، نمایش‌نامه‌ای است از رسام ارژنگی در شش پرده که اولین بار در سال 1313 در تبریز نمایش داده شده است.
پرده ی اول
(پرده بالا رفته، منظره ی یک کوچه پیداست و از دور شنیده می شود که جارچی جار می زند: )
اوهوی مردم شهر تبریز بدانید و آگاه باشید فرمان جهان مطاع غازان شاه است: هر کس از افراد رعیت از مرد و زن و بچه به فارسی تکلم و گفتگو کند، زبانش بریده می شود.
(بعد دو نفر مرد رسیده به طریق زیر با هم صحبت می کنند و دختری از درز در به سخنان آن ها گوش می دهد: )
اولی: شنیدی؟
دومی: چی چی را؟
اولی: مرد که جار می زند
دومی: آری، راستی غازان خان چه خیال کرده و چه می خواهد بکند؟!
اولی: هیچ. مقصودش معلوم است می خوهد مردم را به زور ترک مغول کند.
دومی: (خنده ی مسخره آمیزی نموده و می گوید: ) مگر با این کچلک بازی های می شود مردم را ترک و مغول کرد!
اولی: استهزا نکن، استهزا نکن، با همین کارها زبان ملت را ترک مغول خواهند نمود، منتها قدری طول دارد، شنیدم غازان شاه چنگیز خان را در خواب دیده که بی اندازه افسرده و آزرده است، سبب آزردگی را پرسیده، جواب داده: اگر بخواهید روح من شاد شود مردم را وادارید ترکی حرف بزنند...
بیشتر
پرده ی اول
(پرده بالا رفته، منظره ی یک کوچه پیداست و از دور شنیده می شود که جارچی جار می زند: )
اوهوی مردم شهر تبریز بدانید و آگاه باشید فرمان جهان مطاع غازان شاه است: هر کس از افراد رعیت از مرد و زن و بچه به فارسی تکلم و گفتگو کند، زبانش بریده می شود.
(بعد دو نفر مرد رسیده به طریق زیر با هم صحبت می کنند و دختری از درز در به سخنان آن ها گوش می دهد: )
اولی: شنیدی؟
دومی: چی چی را؟
اولی: مرد که جار می زند
دومی: آری، راستی غازان خان چه خیال کرده و چه می خواهد بکند؟!
اولی: هیچ. مقصودش معلوم است می خوهد مردم را به زور ترک مغول کند.
دومی: (خنده ی مسخره آمیزی نموده و می گوید: ) مگر با این کچلک بازی های می شود مردم را ترک و مغول کرد!
اولی: استهزا نکن، استهزا نکن، با همین کارها زبان ملت را ترک مغول خواهند نمود، منتها قدری طول دارد، شنیدم غازان شاه چنگیز خان را در خواب دیده که بی اندازه افسرده و آزرده است، سبب آزردگی را پرسیده، جواب داده: اگر بخواهید روح من شاد شود مردم را وادارید ترکی حرف بزنند...
آپلود شده توسط:
تونی
1399/06/18
دیدگاه‌های کتاب الکترونیکی نمایشنامه مهر و میهن
البته در آن شرایط و جوَ حاکم آن دوره میتوان درک کرد که انگیزه چنین ادبیاتی احتمالا مخالفت با جریان تجزیه طلبی بوده است چنانکه این را پیشتر در کوشش های کسروی و کاظم زاده ایرانشهر هم میتوان دید. شبیه چنین حرکت های افراطی بعد از برقراری جمهوری ترکیه و تا فوت آتاترک را میتوان در ترکیه هم دید که بعد همگی فروکش کردند.
من عکس العمل مردم نسبت به انتشار این کتاب در آن سال ها را نمیدانم. اما اگرهمین امروز هم به هر آذربایجانی ترک زبان بگوئید که زبان مادری او را مغول ها به زور شمشیر به ایرانیان آذربایجان تحمیل کرده اند و باید این زبان «تحمیلی» را برچید و جای آن فارسی دری را جایگزین کرد، آن را توهین و تحقیر حساب میکند.